Voor de kijkers die het afgelopen Formule E-weekend gemist hebben: de Formule E maakte in Saoedi-Arabië gebruik van een kwalificatieformat met een toernooitje erin op de kwalificatiedag. De coureurs werden in twee groepen naar buiten gestuurd, groep A en groep B. Van deze twee groepen gingen de snelste vier rijders door, die zich meteen plaatsten voor de kwartfinale. De snelste van groep A werd daarin gepaard met de op drie na snelste van groep B, enzovoorts. Hieronder vind je van The Race een handige graphic die toelicht hoe dit in zijn werking trad.

Na die kwartfinale strijden de winnaars van elk duel in de halve finale tegen elkaar. De twee winnaars van deze duels gaan door naar de finale van het minitoernooi en strijden tegen elkaar voor poleposition. In elk van deze wedstrijden racen twee heren tegen elkaar. De coureur die de snelste rondetijd klokt, gaat door. De andere coureur valt af. De rondetijden van de afgevallen heren in de duelfase worden met elkaar vergeleken en wie er onderling de snellere tijd neergezet heeft, start op de betreffende positie.

Laten we dit systeem eens toepassen op de Formule 1, met de data van de kwalificatie voor de Grand Prix van Bahrein 2021. De coureurs gaan naar buiten in Q1. Daar strijdt men, net zoals nu, achttien minuten voor de topplekken, alleen blijven er geen vijftien rijders over, maar acht (of zestien). In Bahrein 2021 waren dat na Q1 Max Verstappen, Lewis Hamilton, Lando Norris, Sergio Pérez, Carlos Sainz, Valtteri Bottas, Charles Leclerc en Yuki Tsunoda.

Als deze acht heren het in het Formule E-format tegen elkaar op hadden genomen, zou je dus de volgende duels krijgen: Verstappen vs. Tsunoda, Hamilton vs. Leclerc, Norris vs. Bottas en Pérez vs. Sainz. Dit format is niet exact gelijk aan dat van de Formule E, maar er is hier geen sprake van twee groepen. Daarom moet het iets aangepast worden, en matchen we de snelste van Q1 met de nummer acht van Q1, maar dit kan de F1 dus ook anders doen. We gebruiken de Q2-tijden van de heren om de kwartfinales te simuleren.

Verstappen zou met een 1:22.800 Tsunoda de baas zijn. De Japanner klokte in Q2 namelijk een 1:23.404. Hamilton zou het nipt winnen van Leclerc, met een verschil van 57 honderdsten. Bottas wint het op één honderdste van Norris, en Pérez op bijna een halve tiende van Sainz. De halve finales zouden dan dus bestaan uit een gevecht tussen Verstappen, Hamilton, Pérez en Bottas. Eigenlijk de vier coureurs die je er zou verwachten.

Die eerste halve finale zou je dan kunnen laten verrijden tussen de nummer één en de nummer vier. Maar je zou er ook voor kunnen kiezen om bijvoorbeeld de nummer één en nummer twee tegen elkaar te laten strijden. Zo elimineer je een van de twee topkandidaten sowieso al voor de finale, wat een underdog dus de kans geeft om voor pole te strijden. Laten we voor nu even voor het 'saaiere' format gaan waarin de snelste coureur beloond wordt voor die eerste tijd, en dus de nummer vier voor zich krijgt.

We maken voor die halve finales gebruik van de tijden uit Q3 van de kwalificatie van Bahrein 2021. Verstappen zou het op moeten nemen tegen de nummer vier, Bottas. Pérez en Hamilton zouden elkaar in de halve finale tegenkomen voor de strijd om die andere finaleplaats. Met een 1:22.109 verschalkt Verstappen Bottas, terwijl Hamilton afrekent met Pérez. Onderling heeft Pérez de snellere tijd, wat hem dus de derde positie verschaft, terwijl Bottas vanaf P4 aan zou vangen in dit format. We recyclen de Q3-tijden van de overgebleven Red Bull Racing-coureur en de Mercedes-rijder voor de finale, omdat we nou eenmaal geen Q4-tijd hebben. Verstappen zou Hamilton dan dus verslaan voor poleposition, net zoals in de werkelijke kwalificatie gebeurde.

Voor de twaalf laagst geklasseerde coureurs verandert dit nieuwe format niets. Zij vallen immers in Q1 al af en krijgen daardoor niet de mogelijkheid om deel te nemen aan het toernooi (al zou je ook voor een extra ronde met achtste finales kunnen gaan en zestien coureurs deel kunnen laten nemen aan het toernooiformat, bijvoorbeeld). Voor een deel van de resterende coureurs is de rangorde wel degelijk verschillend ten opzichte van wat er in realiteit gebeurd is op Bahrain International Circuit in 2021. Laten we op een rijtje zetten hoe de startgrid er voor de top acht uit zou zien na zo'n toernooi.

Het heeft dus een effect op de volgorde waarin de Formule 1-coureurs starten, en dan werken we hier nog met een format waarin de nummer één en twee elkaar niet al voor de finale tegenkomen. Met zo'n toernooiformat kan je, met de juiste regels, het Formule 1-veld opschudden, zonder dat je daar een sprintrace voor nodig hebt. Deze sprintraces kosten de teams geld en leveren relatief weinig spektakel op. De coureurs rijden namelijk conservatief, uit vrees om de hoofdrace achteraan te starten. Eigenlijk vormde de sprintrace in Brazilië alleen een mooi schouwspel omdat Hamilton met een ongelooflijk snelheidsvoordeel de achterhoedeteams en middenveldteams opzij zette.

Nog een voordeel van het toernooiformat van de Formule E: het is one-shot. De coureurs krijgen één ronde, en móéten in die ronde presteren. Maken ze een fout dan zie je dat terug in de rondetijden en val je als rijder wellicht al af in een van de ronden vóór de finale, ook als je het materiaal hebt om de laatste ronde wél te halen. Het zet druk op de coureurs en beloont kwalificatiespecialisten die op de zaterdag vaak consistenter foutloze ronden rijden. Dat klinkt als een mooie bijkomstigheid.

Ook los je meteen een probleem op waar Formule 1-coureurs tijdens vrijwel elke kwalificatie last van hebben: verkeer. De rijders hopen op tegen het einde van de ronde in de kwalificaties zoals deze nu georkestreerd zijn. Ze willen namelijk niet in de vuile lucht van de auto voor zich belanden (dit zou in theorie in 2022 een minder groot probleem moeten zijn). Ga je voor één-tegen-één-duels dan kan je de rijders gecontroleerd loslaten op het circuit, met gaten van een seconde of vijf tussen de twee rijders, en een halve minuut, of een volle minuut tussen de paren in. Voor de Formule E is dit erg nuttig, de circuits zijn namelijk vaak korter dan in de Formule 1, maar de koningsklasse van de autosport kan dit ook gebruiken.

Waarom zou je het níét doen? Het gaat in zekere zin wel tegen de essentie van de sport in, namelijk dat de snelste coureur, in het beste materiaal, op één staat. Eigenlijk is dit hetzelfde argument dat puristen gebruiken wanneer je ze vraagt wat ze van een omgekeerde grid vinden. In dit format valt echter te beargumenteren dat een coureur die verreweg het snelste is die poleposition sowieso wel haalt. De verschillen zitten hem vooral in de subtop, en de coureurs die in die belangrijke ronden fouten maken. Eigen schuld denk ik dan.

Daarnaast zit je nog wel met een ander punt: bandenstrategie. Bij die 1v1's gaat iedereen natuurlijk voor de zachtste bandencompound. Dat gooit roet in het eten voor de teams die bij de start van de wedstrijd aan willen vangen op de mediumband, of de hardste compound. Dit zou gepareerd kunnen worden door de teams vrije bandenkeuze te geven, of te zeggen dat de banden die in de achtste finale gebruikt worden de startcompound moet zijn. Dan maakt iedereen dezelfde afweging en heeft dus iedereen hetzelfde voordeel, of nadeel.

De Formule E kleedde dit nieuwe concept aan met toffe graphics. Zo zag je voorafgaand aan de één-tegen-één-wedstrijden volop in beeld de twee coureurs met 'vs.' tussen ze in. De twee on-boards van beide heren werden er naast elkaar gelegd, met in het midden welke van de coureurs op sectortijden voor ligt. Daarmee creëer je echt het idee dat twee rijders tegen elkaar strijden, en in de Formule E was er hierdoor sprake van een grotere amusementswaarde.

Stel je voor: twee teamgenoten komen elkaar tegen in de halve finale. 'Shit!', denkt McLaren-CEO Zak Brown wanneer hij zich realiseert dat Norris of Daniel Ricciardo de finale niet haalt, maar aan de andere kant: één van je coureurs maakt dus kans op poleposition. Het brengt een totaal nieuwe dynamiek naar de sport, en, net zoals met sprintraces, is de spanning op de zaterdag al te voelen. Ik weet in ieder geval dat ik aan de buis gekluisterd zit wanneer er mij op zaterdag zeven (of elf) één-op-één-gevechten voorgeschoteld worden tussen de beste coureurs van de wereld. Ik zeg: doen!

Eens? Of juist niet? Ik ben benieuwd naar jullie mening! Praat mee in de comments of volg mij op Twitter en laat een reactie achter!