Special | Bestaat er zoiets als teveel Formule 1?

Nee, zullen vele miljoenen fans rondom de wereld zeggen. Zij zouden het liefst elk weekend een Grand Prix willen zien. Er is een periode geweest (jaren '70) dat een Formule 1-seizoen begon in januari met de Grand Prix van Brazilië alvorens er een flink aantal weken niet geracet werd totdat het weer in Europa beter begon te worden. 

Sinds de machtsgreep van Bernie Ecclestone is het een vuistregel geworden dat een F1-seizoen ergens in maart begint en ergens in oktober eindigt. Daarna volgen een paar weken vakantie en begint in januari/februari het testen voor het nieuwe seizoen. Met de uitbreiding van het aantal races wordt die vuistregel langzaam maar zeker losgelaten. Voor het derde jaar achtereen gaat het seizoen 2017 eindigen in november. Voor ons als fans natuurlijk alleen maar mooi, want de Formule 1-loze periode wordt korter en korter, maar hoe zit het met de teams zelf? En welke commerciële belangen spelen er mee in de samenstelling van de Grand Prix-kalender?

Wat is eigenlijk beter voor de Formule 1 zelf? Is de sport als koningsklasse van de autosport gebaad bij een brede exposure die racen om de twee weken voor bijna driekwart van het jaar of was de Formule 1 exclusiever toen er 14 races (jaren '70) of 16/17 races (jaren '80/'90) verreden werden. Verliezen aloude records en wereldtitels hun glorie omdat de huidige coureurs meer races rijden meer punten scoren. James Hunt (McLaren) werd in 1976 na een dramatisch gevecht met Niki Lauda (Ferrari) wereldkampioen met 69 punten. Dat zijn drie punten minder dan Nico Hülkenberg vorig jaar scoorde in een Force India. Hülkenberg stond precies nul keer op het podium en werd negende in het kampioenschap. 

Natuurlijk zijn de tijden veranderd en is de heroïek een beetje uit de sport verdwenen, maar wanneer is genoeg genoeg? 
Volgens Niki Lauda, inmiddels non-executive CEO van Mercedes, is het punt van verzadiging langzamerhand bereikt. 'Wanneer je het publiek te veel biedt, loopt de interesse terug. Ik ben van mening dat 21 of 22 races het maximum is. Anders loop je ook tegen het feit aan dat je dubbele teams moet gaan formeren om het vol te houden. Logistiek is het lastig. Vanuit mijn standpunt moeten we waken voor het overvoeden van het publiek. Wie teveel te eten tot zijn beschikking heeft, waardeert het voedsel niet meer.'

Lauda stelt het misschien wat cru, maar heeft wel degelijk een punt. Gaan we allemaal nog braaf iedere twee weken voor de televisie zitten als we het hele jaar door Formule 1 tot onze beschikking hebben? Staan we nog om vier uur 's nachts op om naar de kwalificatie van de Grand Prix van Australië te kijken als we weten dat er achttien Grand Prix' komen die gewoon op een Christelijke tijd verreden worden?

Een ander belangrijk punt dat Lauda benoemt is de belasting voor de teams. Vooral kleine teams die niet werken met de budgetten van Ferrari of Mercedes zouden weleens in de problemen kunnen komen door teveel Grand Prix' te moeten rijden. Niet alleen qua personele belasting, maar ook bijvoorbeeld qua het aantal reserve-onderdelen dat beschikbaar is voor de wagens. 25 Grand Prix' zou ook behoorlijk afschrikwekkend kunnen werken op nieuwe teams die overwegen om hun intrede in de Formule 1 te maken. De kosten voor een jaartje racen lopen flink op en er zit wel degelijk verschil in een budget opstellen voor achttien of negentien races dan een budget rond krijgen voor vijfentwintig races. 

Daarnaast zit er natuurlijk een behoorlijke contradictie in de wens om de kalender verder uit te breiden. De motorreglementen schrijven al een aantal jaren voor dat coureurs een seizoen met slechts een beperkt aantal motoren en motoronderdelen mogen rijden zonder dat dat straffen oplevert. Die regel zou eerst bijgesteld of afgeschaft moeten worden alvorens Liberty Media knopen door gaat hakken over meer races. 

'Het gaat er om dat we een exclusief product blijven verkopen', stelt Mercedes-teambaas Toto Wolff die de Formule 1 vergelijkt met andere sporten. 'Wimbledon is er slechts eens per jaar, het WK voetbal wordt eens per vier jaar georganiseerd. De balans tussen kwaliteit en kwantiteit moeten we goed bewaken. Liberty wil natuurlijk verdienen, maar tegelijkertijd moet de Formule 1 wel een hoogtepunt blijven.'

Wolff stipt een belangrijk punt aan. Liberty wil natuurlijk verdienen. De nieuwe eigenaar van de Formule 1 heeft een godsvermogen betaalt om de aandelen in de sport te verwerven en die investering moet terugverdiend worden. Het bedrijf wil daarom de kalender 'maximaliseren'. Om dat voor elkaar te krijgen denkt het bedrijf er aan om de Grand Prix per regio op de kalender op te nemen zodat er weinig heen en weer gereisd hoeft te worden. Vraagteken daarbij wel is: waar ligt de grens van een regio qua het aantal races versus publieke belangstelling. De Grand Prix van Maleisië wordt immers dit jaar voor het laatst verreden omdat het de concurrentie met de Grand Prix van Singapore niet meer kan bolwerken. 

Een ander punt is dat Liberty graag Grand Prix in grote steden wil organiseren zoals Londen, New York, Miami en misschien wel Kopenhagen. High profile events op stratencircuits. Op zich niets mis mee, maar de F1 moet er wel voor waken dat het in een eerste plaats een race-sport blijft en geen glitter en glamour geldmachine die vijfentwintig keer per jaar hetzelfde trucje opvoert.